ბრიუსელში გამართული ოთხსაათიანი მოლაპარაკებები ტარდება უკრაინაში რუსეთის გარდაუვალი შეჭრის შიშის ფონზე, სადაც ორივე მხარე ერთმანეთს ადანაშაულებს დაძაბულობის ესკალაციაში. ნატოს გენერალურმა მდივანმა იენს სტოლტენბერგმა განაცხადა, რომ მოლაპარაკებების შემდეგ - ეს იყო პირველი რუსეთსა და ბლოკს შორის ბოლო ორი წლის განმავლობაში - რომ ალიანსმა უარყო მოთხოვნები ჯარების უკან დახევის შესახებ და აეკრძალა ისეთი ქვეყნები, როგორიცაა უკრაინა. სტოლტენბერგმა გაიმეორა გაფრთხილება, რომ რუსეთს, რომელმაც 100 000 ჯარისკაცი დააგროვა უკრაინის საზღვრებთან, დაემუქრება ეკონომიკური და პოლიტიკური სანქციები, თუ ის კვლავ შეიჭრება ქვეყანაში, 2014 წელს ყირიმის უკანონო ანექსიის შემდეგ.
გასულ კვირას იყო დიპლომატიური აქტივობების აურზაური, რათა თავიდან აიცილოს ასეთი სცენარი, ორშაბათს დაიწყო მოლაპარაკებებით რუსეთსა და აშშ-ს ოფიციალურ პირებს შორის ჟენევაში, რამაც უფსკრული გამოავლინა ორ მხარეს შორის მოლოდინებში.
თუმცა, რუსმა ოფიციალურმა პირებმა ნათლად განაცხადეს, რომ „ისინი არ იყვნენ მზად“ ახალ მოლაპარაკებებზე დათანხმებისთვის.
პუტინის სპიკერმა დიმიტრი პესკოვმა ოთხშაბათს განაცხადა, რომ რუსეთი დაელოდება დღეს ევროპის უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის წევრებთან შემდგომი მოლაპარაკებების შედეგს, სანამ გადაწყვეტს მომავალ ნაბიჯებს.
რუსეთმა უარყო ნატოს მოთხოვნები (სურათი: Getty)
რუსეთი თვლის, რომ სიტუაცია რეალურად ძლიერდება ნატოს მიერ იმის გამო, რომ უკრაინას არასოდეს მიეცეს ალიანსში გაწევრიანების უფლება.
რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილის, ალექსანდრე გრუშკოს თქმით, აშშ-ს ხელმძღვანელობით ნატოს სამხედრო ბლოკი დაუბრუნდა ცივი ომის სრულ სტრატეგიას რუსეთის მიმართ „შეკავების“ შესახებ და ეძებს „სრული სპექტრის დომინირებას“.
უმაღლესმა დიპლომატმა დასძინა, რომ მოსკოვს სჯერა, რომ ნატოს ქცევა რუსეთისთვის 'მიუღებელ' საფრთხეს ქმნის, რომელსაც მას მოუწევს დაუპირისპირდეს.
ბ-ნმა გრუშკომ ასევე განაცხადა, რომ ბლოკი პასუხისმგებელია რუსეთთან ნებისმიერი თანამშრომლობის შეწყვეტაზე საერთო უსაფრთხოების ძირითად საკითხებზე, როგორიცაა ტერორიზმთან ბრძოლა, ნარკოტრაფიკი და მეკობრეობა.
მან მოუწოდა შეერთებულ შტატებს შეიარაღების კონტროლის შეთანხმებების „დაშლის“ გამო, რამაც გამოიწვია ვაშინგტონის გასვლა INF და ღია ცის ხელშეკრულებებიდან და აჭიანურებდა START პროგრამის გაფართოებას.
ბ-ნი გრუშკო ამბობს, რომ ნატო უბრუნდება ცივი ომის ტაქტიკას (სურათი: გეტი)
რიტორიკას კრემლის სპიკერმა დიმიტრი პესკოვმა თქვა: „ჩვენ არ გვსურს ისეთი მუქარისა და ულტიმატუმების შეთავაზება, როგორც ამას ამერიკელი ოფიციალური პირები აკეთებენ“.
მან დასძინა: „ნატოს ღია კარის პოლიტიკა, ნატოს შემდგომი გაფართოება ჩვენი საზღვრებისკენ - ეს არის ის, რაც ჩვენ მტკიცედ გვჯერა, რომ ქმნის საფრთხეს ჩვენთვის. ამიტომ ვითხოვთ იურიდიულად სავალდებულო გარანტიებს“.
საგარეო საქმეთა მინისტრმა ლიზ ტრუსმა თქვა: ”რაც შემდეგ მოხდება, აბსოლუტურად გადამწყვეტი იქნება ევროპაში მშვიდობისა და უსაფრთხოებისთვის.”
მან დასძინა: ”ერთადერთი გზა არის რუსეთისთვის დეესკალაცია და მნიშვნელოვანი დისკუსიების ჩართვა.”
ცალკე, ლიტვის საგარეო საქმეთა მინისტრმა გაბრიელიუს ლანდსბერგისმა განუცხადა The Telegraph-ს, რომ ბატონი პუტინი ცდილობდა შექმნას „საბჭოთა კავშირი 2.0“ და მიუთითა რუსეთის ჯარების არსებობაზე საქართველოსა და უკრაინის, მოლდოვას, ყაზახეთსა და ბელორუსიის ნაწილებში.
ბ-ნმა ლანდსბერგისმა მოუწოდა აშშ-ს და ნატოს, არ დაიხიონ აღმოსავლეთ ევროპიდან.
მან თქვა: ”პუტინი ამბობდა, რომ მე-20 საუკუნის ყველაზე დიდი პოლიტიკური შეცდომა იყო საბჭოთა კავშირის დაშლა”.
მან დაამატა: ”ჩვენ ვხედავთ ამ ფედერალურ გრძნობას, იმპერიის დაკარგვას და მისი აღდგენის აუცილებლობას იმ მოვლენებით, რომლებიც ყველგან ხდება.”
ნატომ და აშშ-მ განაცხადეს, რომ ისინი არასოდეს წავლენ კომპრომისზე, რასაც ალიანსის „ძირითადი პრინციპები“ უწოდეს.
შეერთებული შტატების სახელმწიფო მდივნის მოადგილემ, ვენდი შერმანმა თქვა: „ერთად შეერთებულმა შტატებმა და ნატოს ჩვენმა მოკავშირეებმა მკაფიოდ განაცხადეს, რომ კარს არ ჩავკეტავთ ნატოს ღია კარის პოლიტიკას“.
რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა ცხადყო, რომ რუსეთი არავითარ შემთხვევაში არ მოითმენს უკრაინის ნატოში გაწევრიანებას და მოითხოვს, რომ ალიანსმა არასოდეს მიიღოს ყოფილი საბჭოთა ქვეყანა ბლოკში.
თუმცა, აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა დაარწმუნა უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი, რომ კიევის წინადადება ნატოს სამხედრო ალიანსში გაწევრიანების შესახებ მის ხელში იყო.
უკრაინის კავშირები რუსეთთან 2014 წელს დაინგრა მას შემდეგ, რაც რუსეთის მიერ ყირიმის ანექსია და მოსკოვის მიერ მხარდაჭერილმა ძალებმა დაიკავეს ტერიტორია აღმოსავლეთ უკრაინაში, რომლის დაბრუნებაც კიევს სურს.
კიევის თქმით, მას შემდეგ 14 000 ადამიანი დაიღუპა ბრძოლებში.